.

.

 

.

Boeiende Lezing Historische Vereniging Zweeloo in De Spil

Op donderdag 15 januari werd door de heer Jan de Graaf, oud geschiedenisleraar te Emmen, voorzitter van de Stichting Emmer Sjoel Sjemmesj en medewerker van het Herinneringscentrum Westerbork, ...

voor de Historische Vereniging Zweeloo een boeiende lezing gehouden. Met als onderwerp: 'De opkomst, bloei en ondergang van de Joodse gemeenschap in Zuidoost Drenthe.'

Voor de pauze werd uitgebreid ingegaan op de verdrietige controverse tussen de twee broedervolken, de Joden en de Palestijnen, op de diaspora van de Joden, de komst van Sefardische en Chassidische Joden in Nederland, met de nadruk op de toestroom van Joodse mensen, die zich al voor de tweede wereldoorlog in Zuidoost Drenthe vestigden. Aanleiding voor de toename van deze vluchtelingenstroom vanuit Duitsland waren de Neurenbergse Wetten uit 1935, die de vrijheden van Joden enorm beperkten en De Kristallnacht van 9 en 10 november 1938, waarin alle sjoels in Duitsland in vlammen opgingen, boeken verbrand werden en 600 Joden de dood vonden.

Tijdens de ontginningen van het veengebied van Zuidoost Drenthe vervulde Emmen een centrumfunctie, waarin de Joden een belangrijke rol speelden. Aan de bloeitijd van de Joodse gemeenschap herinneren nog de vele Joodse begraafplaatsen en synagogen in onze regio. Zo kreeg Emmen al in 1878 een eigen synagoge, ten koste van de synagoge van Sleen, waarop men daarvoor was aangewezen. In de tweede wereldoorlog werden de levensomstandigheden voor de Joden in ons land echter ondraaglijk.

Segregatie werd concentratie en uiteindelijk deportatie vanuit Westerbork naar de vernietigingskampen. Eind oktober 1940 moesten alle ambtenaren in Nederland een Ariërverklaring ondertekenen en voor de 5 Joodse ambtenaren van Emmen betekende dit ontslag, zoals blijkt uit het dagboek van één van hen, Israël Jacobs, dat na de oorlog in bezit kwam van de heer de Graaf. Een aangrijpend verhaal, waarin hij schrijft over zijn ontslag, zijn werk als vrijwilliger op de zuivelfabriek in Westenesch, het dragen van de Jodenster vanaf 2 april 1942 en de plicht die zomer zelfs zijn fiets te moeten hebben inleveren. Waarna het werkkamp Linde volgt, vanwaar hij doorgestuurd werd naar Westerbork. Einde verhaal!

Bij de beruchte razzia's van 2 en 3 oktober 1942 in Emmen werden maar liefst 53 Joden in Emmen opgepakt en afgevoerd naar Westerbork. Voor de achterblijvers bleef er dan ook maar één uitweg over: onderduiken! Zo kregen we na de pauze de film te zien van Ad van Dien: 'Van de Stobbe en de Bossen'. Een film waarin we het waar gebeurde verhaal te horen krijgen van de 16 onderduikers die 3 jaar lang ondergedoken zaten in een ondergronds hol in het Valtherbos, na eerst op een andere plaats ondergebracht te zijn geweest: in een 'Stobbe', een piramidevormig bouwsel van turven, dat al snel niet meer veilig was.

De aangrijpende film vertelt ons ook het verhaal van 'De Stille Helden' die hun leven op het spel hebben gezet voor hun medemens en eindigt met de executie van één van hen, ten gevolge van verraad.

Hoe broos onze vrijheid is, hebben de recente gebeurtenissen in Frankrijk ons wel geleerd. Op 5 mei van dit jaar gedenken wij, dat wij al weer 70 jaar in vrijheid leven. Reden om hier bewust weer eens bij stil te staan. De Historische Vereniging is dan ook al druk bezig met de voorbereidingen van een tentoonstelling over de 2e wereldoorlog in het Frensenhoes. Mocht u daarvoor nog spulletjes uit die tijd bezitten, laat dit het bestuur dan alvast even weten. Nadere mededelingen hierover leest u binnenkort wel in OEK!

Bron: Oes Eig’n Kraantien d.d. 21-01-2015

Plaats reactie

De redactie behoudt zich het recht voor, ingezonden reacties niet te publiceren, indien de redactie meent dat deze reactie onnodig kwetsend is, of beledigende inhoud bevat.

Informatie

Zweeloo-digitaal is een initiatief van en voor inwoners uit de regio Zweeloo en omstreken en voor iedereen die interesse heeft in de regio. Het is een niet-commerciële website. Als u aanvullingen, tips of journalistieke inbreng heeft ontvangen wij die graag. Wij kunnen onze website daar weer mee verbeteren.
Rechts hiervan kunt u het Contactformulier openen.

DB Sweel